نخاع جزئی از دستگاه عصبی مرکزی بدن است که از درون ستون مهره‌ها به سمت پایین کمر کشیده می‌شود. استخوان‌های ستون مهره علاوه‌بر وظایفی که در حرکت دارند محافظ و پشتیبان نخاع هستند. در برخی مواقع ممکن است این استخوان‌ها رشد کنند و فضای درونی را برای نخاع تنگ‌تر کنند. نخاع در این حالت در معرض آسیبی جدی است که باید درمان شود.
منظور از تنگی کانال کمر و گردن چیست؟
باریک شدن فضای درون ستون مهره‌ها که آن را با تنگی کانال نخاعی می‌شناسیم، عارضه‌ای است که روند شروع آن آهسته است. این بیماری که نام لاتین آن Spinal Stenosis است، باعث ایجاد فشار روی ریشه‌های عصبی نخاع می‌شود و عملکرد آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این موضوع ممکن است در ناحیه کمر یا گردن اتفاق بیفتد. اگر این عارضه درمان نشود باعث بروز دیسک و سیاتیک خواهد شد.
در سال‌های اخیر درمان‌های بسیاری برای این روش وجود داشته است؛ اما به‌دلیل نزدیک بودن استخوان‌های ستون مهره به اندام حیاتی نخاع، عمل‌های جراحی معمولا با ریسک بالا و موفقیت کمی همراه بودند. در این میان اعمال غیرجراحی مانند فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی می‌توانند بسیار یاری‌رسان باشند. کاری که در فیزیوتراپی گلچین انجام می‌شود، این است که با انجام حرکات مخصوص زیر نظر دکتر حسین گلچین، مشکل تنگی کانال نخاعی در گردن و کمر درمان می‌شود.
علائم رایج تنگی کانال کمر و گردن
این بیماری در مراحل اولیه، علائمی ندارد و به اصطلاح خاموش است. اما با پیشرفت بیماری علائم آن به مرور شدیدتر می‌شوند. هرچند که این عارضه ممکن است در سراسر ستون مهره‌ها رخ دهد؛ اما تجربه‌ها نشان داده‌اند که قسمت گردن و ستون مهره، حساس‌ترین مکان‌ها برای تنگ شدن کانال نخاعی‌اند. علائم این بیماری در افراد مختلف متفاوت است. مضاف بر اینکه این علائم ممکن است با علائم بیماری‌های دیگر نیز مشترک باشد. پس برای تشخیص دقیق بیماری انجام تصويربرداري mri یا سی تی اسکن ضروری است. در ادامه به برخی از علائم شایع این عارضه اشاره خواهیم کرد:
● کمردرد و پا درد
● درد در لگن و پا (عصب سیاتیک)
● کند شدن حرکات بدن و سنگین شدن اندام‌ها
● بی‌حسی و گزگز پاها
● احساس ضعف در ساق پا
● احساس بی‌حسی، ضعف و گزگز در بازو
● ضعیف شدن ماهیچه بازو
● مشکل در کنترل تعادل
● درد در حین حرکت و ورزش کردن
● از بین رفتن کنترل دفع ادرار و مدفوع
● احساس فشار بر روی اندام‌های حرکتی
علل رایج تنگی کانال کمر و گردن
همانطور که گفته شد این بیماری، روند کندی دارد و به آهستگی رخ می‌دهد. زمینه‌هایی که باعث بروز این بیماری می‌شوند، شناخته شده‌اند و با آگاهی از آن‌ها می‌توان درصدد درمان آن‌ها عمل کرد. انحرافات ستون مهره‌ها مانند لوردوز، کیفوز، اسکلروز و آرتروز می‌توانند به‌عنوان یک عامل زمینه ساز برای بروز تنگی کانال نخاعی عنوان شوند. در ادامه به پنج مورد دیگر از شایع‌ترین علل تنگی کانال نخاعی اشاره خواهیم کرد.
- بیماری دژنراتیو دیسک
این بیماری در واقع صاف شدن بالشتک‌های دیسک است. از دست دادن آب دیسک‌ها، اصلی‌ترین دلیل این اتفاق محسوب می‌شود. نتیجه این عارضه فشار دیسک‌های نازک شده به بخش داخلی ستون مهره‌ها و کاهش فضای درونی آن است.
- بزرگ شدن استخوان‌های اطراف کانال نخاعی
این موضوع در واقع رشد بی‌رویه استخوان‌های ستون مهره‌هاست. این موضوع باعث کاهش غضروف‌های اطراف مفاصل شده و حرکت آن‌ها را کاهش می‌دهند. تنگ شدن کانال نخاعی باعث آسیب به رشته‌های شکمی و پشتی نخاعی می‌شود.
- آناتومی بدن
گاهی برخی افراد به‌طور ذاتی فضای درون ستون مهره‌های آن‌ها برای جا گرفتن نخاع کم است. این موضوع ممکن است در همه افراد از جمله جوانان رخ دهد و ربطی به سن و سال ندارد. بهترین راهکار درمانی برای این افراد انجام حرکات اصلاحی با کمک فیزیوتراپیست است تا کانال نخاعی آن‌ها بازتر شود.
- فتق دیسک
این مشکل که آن را با عنوان دیسک برآمده نیز می شناسند، در اثر افزایش سن رخ می‌دهد. دیسک‌های بین مهره‌ای با گذشت زمان ماده‌ی ژلاتینی خود را از دست می‌دهند و همین موضوع باعث شکستگی قسمت بیرونی دیسک‌ها می‌شود. این دیسک‌های برآمده باعث آسیب به اعصاب نخاعی خواهند شد.
- کیست در ستون مهره‌ها
کیست‌ها زوائد خوش خیمی هستند که توانایی متاستاز ندارند و کشنده نیستند. حال اگر این کیست‌ها در نواحی حساسی مانند درون ستون مهره‌ها قرار بگیرند به‌دلیل نزدیکی به نخاع، می‌توانند باعث اختلال در اعمال آن شوند. در این مواقع معمولا بهترین راهکار درمانی جراحی است.
- عوارض تنگ شدن کانال کمر
یکی از مهم‌ترین عوارض این بیماری، درد آزار دهنده‌ای است که ممکن است در هنگام بالارفتن از پله‌ها یا نشستن تشدید شود. این درد معمولا باعث آسیب به عصب سیاتیک می‌شود و حرکت را مختل می‌کند. آسیب به ریشه‌های عصبی نخاع، از دیگر عوارضی است که در افراد دچار تنگی کانال کمر و گردن دیده می‌شود. آسیب به نخاع باعث عدم انعکاس و بروز اشکالاتی در حواس پنج‌گانه شما خواهد شد. تشخیص راهکار درمانی برای شما به عهده پزشک است که معمولا با دارو و فیزیوتراپی شروع می‌شود و در صورت بهبود نیافتن، آخرین گزینه درمانی، جراحی است.
درمان تنگی کانال نخاعی در فیزیوتراپی گلچین
فیزیوتراپی یک روش ایمن و کم عارضه برای بهبود تنگی کانال نخاعی است. یک فیزیوتراپیست می‌تواند با نوشتن یک برنامه با حرکات اصلاحی مناسب، تعادل و انعطاف پذیری ستون مهره‌های شما را بازگرداند. جالب است بدانید که در مرکز فیزیوتراپی گلچین حرکاتی به شما پیشنهاد داده می‌شود که تنگی کانال شما به هردلیل باشد، بازتر می‌شود و از فشاری که روی اعصاب وارد می‌کند کاسته می‌شود.
سخن پایانی
تنگ شدن کانال کمر و گردن، به هردلیل که اتفاق بیفتد عوارض زیادی را دارد. این عوارض با گذشت زمان بدتر می‌شوند به‌طوری که توان فعالیت‌های روزمره را از افراد سلب می‌کنند. باز شدن کانال کمر و گردن می‌تواند با انجام حرکات اصلاحی و فیزیوتراپی به میزان زیادی بهبود پیدا کند. یکی از خدماتی که در فیزیوتراپی گلچین انجام می‌شود، رفع مشکل تنگی کانال گردن و کمر به کمک تمرین، دستگاه‌ها و مشاوره‌هایی برای رعایت اصول ارگونومیک در زندگی روزمره است. این اعمال از بسیاری از روش‌های جراحی کم عارضه‌تر و مفیدتر خواهند بود.
راه‌های ارتباطی:
• آدرس: میدان هروی، گلستان پنجم، خیابان شهید موسوی، روبرو تیدا
• تلفن تماس: ۰۲۱-۲۲۹۸۱۱۱۸ ۰۲۱-۲۲۹۷۱۱۵۹ ۰۲۱-۲۲۹۸۱۱۱۹
• آیدی اینستاگرام: @physiotherapy_golchin